Sakramenty święte

Sakramenty święte są skutecznymi znakami łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi. Przez te znaki jest nam udzielane życie Boże.

Sakrament Chrztu ustanowił Pan Jezus po Zmartwych­wstaniu, kiedy powiedział do Apostołów: ,,Idąc tedy nau­czajcie wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”. Chrzest jest pierwszym i najpotrzeb­niejszym Sakramentem, ponieważ bez niego nie można się zbawić, ani przyjąć żadnego innego Sakramentu. Sakrament chrztu daje po raz pierwszy człowiekowi łaskę uświęcającą, a tym samym gładzi grzech pierworodny. Jeśli człowiek dorosły przyjmuje Chrzest, to wówczas gładzi wszystkie grzechy przed chrztem popełnione. Przez Chrzest stajenny się członkami Kościoła katolickiego.

  1. Sakrament Chrztu udzielany jest w każdą niedzielę miesiąca, oraz w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy podczas Mszy Świętej o godz. 13:15. Z uzasadnionych przyczyn może być udzielony w każdym innym terminie.
  2. Chrzest należy zgłosić najpóźniej na początku tygodnia przed niedzielą chrzcielną. Należy przy tym okazać akt urodzenia z USC. W przypadku dzieci spoza parafii wymagana jest pisemna zgoda własnego proboszcza.
  3. Rodzice i chrzestni zobowiązani są przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania oraz uczestniczyć w katechezie (konferencji) przedchrzcielnej – w parafii tut. konferencje dla rodziców i chrzestnych odbywają się w każdą środę po mszy św. Wieczorowej w kancelarii parafialnej.
  4. Rodzicami chrzestnymi mogą być praktykujący katolicy, którzy przyjęli sakrament bierzmowania. Powinni okazać stosowne zaświadczenie od proboszcza własnej parafii.

Funkcję rodziców chrzestnych ze względu na Prawo Kanoniczne nie mogą pełnić osoby:

  • niepraktykujące, niewierzące
  • pozostające w cywilnych związkach małżeńskich, żyjące w konkubinatach
  • nie mające Sakramentu Bierzmowania
  • uczniowie objęci obowiązkiem katechezy, a nie uczestniczący w niej.
  1. Akt chrztu jest spisywany i podpisywany przez rodziców i rodziców chrzestnych w ciągu tygodnia przed niedzielą chrzcielną w godzinach pracy kancelarii. W wyjątkowych wypadkach rodzice chrzestni spoza parafii mogą złożyć podpisy w dniu chrztu (przed liturgią w kancelarii.
  2. Prosimy o punktualne przybycie na Mszę Świętą chrzcielną oraz zabranie ze sobą tzw. białej szaty i świecy chrzcielnej.
  3. Chrzest jest włączeniem do Kościoła i powinien być dniem radości całej rodziny. Najpiękniejszym darem dla dziecka jest modlitwa i przyjęcie Komunii Świętej w Jego intencji przez wszystkich najbliższych.
  4. W przypadku uzasadnionych wątpliwości, czy dziecko zostanie wychowane w duchu wiary katolickiej, chrzest może zostać odłożony.

SAKRAMENT BIERZMOWANIA to jest Sakrament Ducha Świętego – sakrament dojrzałości chrześcijańskiej. Nie jest magicznym gestem w wieku wchodzenia w dorosłość, ale jest znakiem Ducha Św., który ma umacniać młodego człowieka w trudnym przejściowym okresie życia, ma pomagać w dokonywaniu dobrych życiowych wyborów i wspierać łaską w kształtowaniu postaw dojrzałego i świadomego chrześcijanina. I właśnie tak powinien być rozumiany i traktowany przez kandydatów do bierzmowania, jak również przez rodziców i wychowawców, aby umacniał ich do mężnego wyznawania wiary i do postępowania według jej zasad.

  1. Sakrament Bierzmowania udzielany jest każdego roku młodzieży z klas III-gich szkół gimnazjalnych.
  2. Przygotowanie: odbywa się w ciągu roku, młodzież uczestniczy w spotkaniach, odbywa 9 pierwszych piątków miesiąca (spowiedź i komunia święta w I piątek), pogłębia swoje życie sakramentalne przez uczestnictwo w nabożeństwach i spotkaniach formacyjnych w małych grupach.
  3. Wymagana jest metryka chrztu (należy ją przedstawić jeśli chrzest był poza tutejszą parafią).
  4. Świadkami Bierzmowania nie powinni być rówieśnicy, ale osoby dorosłe, bierzmowane, praktykujący katolicy, niewykluczeni przez prawo do spełniania tej czynności, gdyż mają być poręczycielami wiary i przewodnikami dla tej młodzieży. Jest wskazanie, aby chrzestny, jeżeli to jest możliwe, był także świadkiem bierzmowania. Rodzice i chrzestni młodzieży bierzmowanej powinni uczestniczyć w liturgii przyjęcia Sakramentu Dojrzałości Chrześcijańskiej ich dzieci.
  1. Sakrament Małżeństwa można zawrzeć we własnej parafii narzeczonego lub narzeczonej. Zgodnie z prawem kościelnym o tym, do której parafii się należy, decyduje faktyczne zamieszkanie, a nie zameldowanie (kan. 102 KPK).
  2. Narzeczeni mają obowiązek zgłosić się do kancelarii w swojej parafii najpóźniej na trzy miesiące przed planowaną datą ślubu, aby spisać protokół przedślubny. Powinni przedstawić wówczas następujące dokumenty:
  • dowód osobisty,
  • aktualne świadectwo chrztu (wystawione nie dawniej niż przed 6 miesiącami),
  • świadectwo bierzmowania (jeżeli brak adnotacji o bierzmowaniu na świadectwie chrztu),
  • w przypadku wdowców i osób rozwiedzionych – dodatkowe dokumenty poświadczające stan wolny,

Sam termin ślubu można uzgodnić odpowiednio wcześniej.

  1. Przygotowanie duchowe do małżeństwa obejmuje:
  • udział w cyklu katechez przedmałżeńskich
  • trzy indywidualne spotkania w poradni rodzinnej,
  • dwukrotną spowiedź – po spisaniu protokołu oraz w ostatnim tygodniu przed ślubem.
  • udział w dniu skupienia
  1. W ostatnim tygodniu przed ślubem narzeczeni wraz ze świadkami zgłaszają się do parafii, w której ma się odbyć ceremonia, w celu spisania aktu zawarcia małżeństwa, przedstawiając następujące dokumenty:
  • indeks katechez przedmałżeńskich z wpisem drugiej spowiedzi przedślubnej,
  • licencję, jeżeli małżeństwo zawierane jest poza własną parafią,
  • zaświadczenie z USC uprawniające do „ślubu konkordatowego” lub świadectwo wcześniej zawartego małżeństwa cywilnego.
  1. Do ślubu na terenie parafii innej, niż własna parafia narzeczonego lub narzeczonej, wymagana jest pisemna zgoda własnego proboszcza jednej ze stron (tzw. licencja). Wydaje się ją po zakończeniu przygotowania do małżeństwa, a więc po spisaniu protokołu przedślubnego, opublikowaniu zapowiedzi i ukończeniu nauk przedmałżeńskich.
  2. Filmowanie i fotografowanie uroczystości ślubnej podlega przepisom liturgicznym i musi być wcześniej uzgodnione z duszpasterzem.

Sprawując duszpasterstwo chorych, Kościół służy samemu Chrystusowi w cierpiących członkach Mistycznego Ciała. Spełnia On polecenia Pana Jezusa, by troszczyć się o chorych i naśladuje Jego przykład. Jezus bowiem „przeszedł dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich”. Troskę tę okazuje Kościół nie tylko odwiedzając chorych, lecz także podnosząc ich na duchu przez sakrament namaszczenia i pokrzepiając sakramentem Eucharystii. Czyni to w czasie trwania choroby oraz wtedy, gdy chorzy znajdują się w niebezpieczeństwie śmierci.

Sakramentu namaszczenia chorych udziela się chorym, namaszczając ich na czole i dłoniach poświęconym olejem wymawiając następujące słowa:

PRZEZ TO ŚWIĘTE NAMASZCZENIE, NIECH PAN W SWOIM NIESKOŃCZONYM MIŁOSIERDZIU WSPOMOŻE CIEBIE ŁASKĄ DUCHA ŚWIĘTEGO. Amen

PAN, KTÓRY ODPUSZCZA CI GRZECHY, NIECH CIĘ WYBAWI I ŁASKAWIE PODŹWIGNIE. Amen

Sakramentu pokuty i Eucharystii (jeśli jest taka potrzeba – namaszczenia chorych) udzielamy chorym po uprzednim zgłoszeniu w kancelarii oraz przed rekolekcjami adwentowymi i wielkopostnymi. W sytuacjach nagłych sakramentu namaszczenia udzielamy w każdej chwili.

Pogrzeb jest czynnością liturgiczną nawiązującą do religijności zmarłego i wyrazem wiary jego rodziny.

Obrzędy pogrzebowe zatwierdzone przez Stolicę Apostolską przewidują kilka form liturgii np.: Msza św. lub bez niej (w zależności od poziomu religijnego zmarłego i okoliczności jego śmierci).

Formalności związane z pogrzebem, po uprzednim uzgodnieniu daty i godziny na cmentarzu, rodzina załatwia w kancelarii, przedstawiając następujące dokumenty:

  1. akt zgonu z USC
  2. informację o przyjęciu sakramentów św. (dokument od kapelana szpitalnego lub od duszpasterza z parafii o zaopatrzeniu zmarłego w domu rodzinnym)
  3. pisemną informację o zmarłym wystawioną przez właściwego ks. proboszcza (jeżeli zmarły zamieszkiwał poza terenem parafii farnej)

Modlitwa, a zwłaszcza pełne uczestnictwo we Mszy św. pogrzebowej (przyjęcie Komunii św.) jest najcenniejszym darem dla zmarłego.

Informujemy uczestników pogrzebu, że w czasie Mszy św. pogrzebowej istnieje możliwości przystąpienia do sakramentu pokuty i pojednania.

Także po pogrzebie należy zmarłym zapewnić stałą pomoc modlitewną polecając ich Miłosierdziu Bożemu:

  1. Msza św. w 30 dzień po śmierci
  2. Msza św. w rocznicę śmierci
  3. Msza św. w innych terminach (np. w dzień imienin)
  4. „Wypominki” w miesiącu listopadzie

Pogrzeb katolicki nie przysługuje tym, którzy świadomie i dobrowolnie zerwali łączność z Kościołem lub zmarli bez pokuty w gorszących okolicznościach albo z pogardą dla religii Kościoła, uparcie odmawiając przyjęcia sakramentów.

Pogrzeb z urną

Kościół zezwala na kremację, „jeśli nie podważa wiary w zmartwychwstanie ciała”. Nadal jednak zaleca i popiera biblijny zwyczaj grzebania ciał zmarłych, bo sam Chrystus przyjął ludzkie ciało, które po odkupieńczej śmierci zostało złożone w grobie i w tym ciele Jezus zmartwychwstał. Wielowiekowa tradycja chrześcijańska, a także nasza kultura narodowa, przejawia się – jak podkreślają biskupi – w modlitewnym czuwaniu przy zmarłym, a zwłaszcza w religijnej ceremonii pogrzebowej, podczas której modlimy się przy trumnie z ciałem osoby zmarłej, sprawujemy Mszę Świętą oraz uczestniczymy w obrzędzie ostatniego pożegnania.

Wraz ze wzrastającą liczbą kremacji przyjęły się w naszym kraju zróżnicowane praktyki obrzędów liturgicznych towarzyszących kremacji ciał zmarłych i złożeniu urny do grobu lub kolumbarium. Aby uporządkować sposób sprawowania liturgii pogrzebowej, Episkopat Polski zwrócił się do Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów o zatwierdzenie „Obrzędu złożenia urny do grobu”. Stolica Apostolska, dekretem z 7 lipca 2010 roku, zatwierdziła sam obrzęd, jak i normy wykonawcze związane z kremacją ciała ludzkiego. Wynika z nich jasno, że obrzędy pogrzebowe z Mszą Świętą i z ostatnim pożegnaniem włącznie powinny być celebrowane przed kremacją ciała ludzkiego, natomiast po spopieleniu zwłok sprawuje się obrzęd związany ze złożeniem urny w grobie. Biskupi polscy podczas październikowego zebrania plenarnego w Przemyślu podjęli decyzję o możliwości sprawowania Mszy św. pogrzebowej przy urnie, jeśli „przemawiają za tym szczególne racje duszpasterskie lub powody natury praktycznej”. Wymienione w liście pasterskim przypadki to sprowadzanie doczesnych szczątków osoby zmarłej poza granicami kraju, kiedy kremacja to ułatwia lub gdy uczestnicy pogrzebu przybywają z daleka i trudno im być na dwóch częściach pogrzebu, czyli Mszy św. przy trumnie zmarłego, a po kremacji w złożeniu urny z prochami do grobu lub kolumbarium. Wszystkich, którzy rozważają możliwość o kremacji biskupi proszą, by decyzji tej nie podejmowali pochopnie i wzięli pod uwagę chrześcijańską tradycję. „Kremacja nierzadko pociąga za sobą pewne praktyki, których Kościół nie może zaakceptować, takie jak rozsypywanie prochów w określonych miejscach (tzw. ogrodach pamięci) lub przechowywanie ich w różnej formie w domu” – czytamy. Biskupi wskazują, że inną konsekwencją kremacji może być zanikanie tradycyjnych cmentarzy, a „groby zmarłych i stojące na nich krzyże przypominają żyjącym o przemijaniu ziemskiego życia”, są miejscem modlitwy za zmarłych i pamięci o poprzednich pokoleniach. Biskupi zachęcają wiernych do stałej pamięci modlitewnej o zmarłych. Podkreślają, że Msza Święta w intencji zmarłych jest najcenniejszym darem, jaki możemy im ofiarować.”

Msza św. Gregoriańska

Modlitwa za bliskich jest znakiem wzajemnej miłości i wdzięczności. Szczególną wartość ma Msza św. ofiarowana w czyjejś intencji. Wierni chrześcijanie cenią sobie odprawianie za zmarłych Mszy św. tzw. gregoriańskich.

Kiedy św. papież Grzegorz Wielkiego (540 – 604) był jeszcze opatem benedyktynów w Rzymie, zmarł pewien zakonnik, przy którym znaleziono pieniądze. W owych czasach uważane to było w zakonie za wielkie przestępstwo. Św. Grzegorz dla przestrogi innych nakazał ciało zmarłego pogrzebać poza klasztorem, w miejscu nie poświęconym. Pełen jednak troski o duszę zmarłego zakonnika nakazał odprawić 30 Mszy św., dzień po dniu. Kiedy odprawiała się ostatnia z nich, zmarły zakonnik miał się ukazać opatowi i podziękować mu za odprawione Msze św., oświadczając, że te Eucharystie skróciły mu znacznie czas czyśćca. Odtąd panuje przekonanie, że po odprawieniu 30 Mszy św. Pan Bóg w miłosierdziu swoim wybawi duszę, za którą modlono się podczas nich i wprowadzi ją do nieba.

Msza św. Gregoriańska to 30 Mszy św. odprawianych za zmarłego przez 30 kolejnych dni. Msza św. gregoriańska może być odprawiana tylko za jednego zmarłego. Mszy św. gregoriańskiej przypisuje się szczególną skuteczność dla uwolnienia zmarłego od kary czyśćca.

W sprawie zamówienia Mszy Św. Gregoriańskiej należy przyjść do kancelarii parafialnej i na kilka miesięcy wcześniej ustalić termin.